प्राणिसंग्रहालयातील वाघाचे आत्मवृत्त

  प्राणिसंग्रहालयातील वाघाचे आत्मवृत्त 

(The Autobiography of a Tiger in a Zoo) 

          मी रॉयल बेंगाल वाघ आहे, जगातील सर्व प्राण्यांत मी आक्रमक आहे. माझे लांब, डौलदार शरीर, तीक्ष्ण सुळे आणि काळे पट्टे आणि त्यावर टवटवीत केस आहेत. पण मी प्राणिसंग्रहालयात आहे, पिंजऱ्यात मी किती दु:खी आहे या बंद गजांच्या पिंजऱ्यात! या माझ्या जंगलाच्या मानाने ही जागा हालचाल करण्यास खूपच अपुरी आहे. मी चांगले बघतो आणि नंतर पुरेसे मांस खातो, तरीही मी पूर्णतः सुखी नाही. प. बंगालमधील सुंदरबनातील अगोदरची वर्षे मला आठवतात. मी माझ्या आईसोबत जंगलात मुक्त आणि आनंदाने भटकत असे. सर्व प्राणी मला घाबरून होते. माझी आई रात्री शिकार करी आणि मला खाऊ घाली. मी जंगलात खूप सुखी होतो. तिथे एक लहानशी निर्मळ पाणथळ होती. मला ●आठवते, पाणथळमध्ये चिंतामुक्त होऊन माझ्या आईसोबत मी पोहत असे. या सुवर्णकाळाचा उपयोग मी आळशीपणात घालवला. एक दिवस बेकायदेशीर शिकार करणाऱ्या समूहाच्या बंदुकीची गोळी माझ्या आईला लागली आणि ती मृत्युमुखी पडली. मी तिला बरेच दूर घेऊन गेलो. मी छावा होतो आणि माझ्या आईला मृत्युमुखी पडलेले पाहून खूप घाबरलो. मी प्राणिसंग्रहालयात होतो. पहिल्यांदा मी माझ्या आईला आणि जंगलाला आठवू लागलो. हळूहळू मी प्राणिसंग्रहालयात जीवन जगू लागलो. आता मी पूर्णतः प्रौढ आणि उत्कृष्ट वाघ आहे. जर मी गर्जना केली तर माझा राखणदार पळतच माझ्याकडे येतो. माझा राखणदार माझी चांगली काळजी घेतो; परंतु माझे स्वातंत्र्य हिरावून घेतल्यामुळे मी दुःखी झालो आहे.

प्रत्येक दिवशी भेट देणारे गर्दी करतात आणि माझ्याकडे टक लावून पाहतात. माझ्यातील काही आश्चर्यकारक सौंदर्य पाहून काही मला त्रास देतात. काही भेट देणारे काठी आणि लोखंडी गजाने त्रास देऊन मला रागवण्यास भाग पाडतात. जर मी मुक्त असतो तर भेट देणाऱ्यास चांगला धडा शिकवला असता. ओ! मी मात्र मुक्त नाही, जर माझी आजारपणाची व्यवस्था केली गेली नाही तर मी नसणार. मी खरोखर जंगलाची खूप आठवण करतो. माझे स्वप्न आहे की, मी परत • जंगलात जावे. मी सभोवती धावेन, पाणथळमध्ये पोहीन आणि शिकार करताना काही खेळही खेळेल. काही मला आनंदी बनवेल. परंतु स्वप्न हे स्वप्नच आहे आणि हे क्वचितच सत्यात उतरते.